Çin Devlet Başkanı Şi Cinping yiyecek israfının önlenmesi için kampanya başlattı. “Boş Tabak Kampanyası” olarak adlandırılan girişim kapsamında, restoranlarda sipariş edilebilecek yemek sayısının sınırlanabileceği belirtiliyor.
“N-1” adı verilen kural uyarınca restoranlarda en fazla, kişi sayısından bir eksik sayıda yemek siparişi verilebilecek. Örneğin beş kişilik bir aile en fazla dört porsiyon yemek söyleyebilecek.
Çin resmi haber ajansı Şinhua’ya göre Şi, Salı günü yayımlanan konuşmasında “İsraf utanç vericidir, idareli olmak onurlu bir davranıştır” dedi.
‘Koronavirüs salgını gıda güvenliğinin önemini gösterdi’
Çin lideri konuşmasında sofradaki her yemeğin arkasında büyük bir emek ve özverinin bulunduğuna vurgu yapan bir şiirden dizelere yer verdi ve “Gıda güvenliğinde bir kriz duygusuyla hareket etmeliyiz. Bu yılki Covid-19 salgını, alarm zillerini çaldı” diye konuştu.
Çin’de yiyecek israfı son haftalarda ülke genelinde birçok tarlanın sel suları altında kalmasından sonra yeniden gündeme geldi. Ürün rekoltesinin düşmesi, koronavirüs salgını nedeniyle yükselen gıda fiyatlarının daha da artmasına neden oldu.
Çin için her zaman bir ulusal öncelik kabul edilen gıda güvenliği, ABD ve diğer ülkelerle yaşanan gerginliklerin ardından daha bir önem kazandı. Çin’in tahılının yüzde 20-30’unu ithal ettiği tahmin ediliyor.
Şi’nin uyarısının ardından yerel yönetimler gıda israfını önlemeye yönelik girişimler başlattı. Vuhan Restoranlar Birliği, Şi’nin uyarısının ardından üyelerinin ilk kez 2013’te ortaya atılan “N-1” kuralını uygulamaları çağrısında bulundu.
Yeni kampanya uyarınca porsiyonların yarıya düşürülmesi ya da azaltılması, artan yemeklerin eve götürülmesi için restoranların kutular bulundurması isteniyor.
Vuhan gibi Hubei eyaletinde yer alan Şianning ile Henan eyaletine bağlı olan Şinyang kentleri de N-1 kuralını uygulayacağını açıkladı.
Işıklı levhalar konulacak, israf denetlenecek
Çongqing Sanayi ve Ticaret Federasyonu, Şi’nin tavsiyelerine uyacağını duyurdu. Federasyon, lokantalara müşterilere “idareli yemeleri” uyarısının yapılacağı ışıklı levhaların konacağını ve israfa karşı müşterilerin “denetleneceğini” açıkladı.
Çin Bilimler Akademisi’nin 2015’te yayımladığı bir rapora göre büyük kentlerde her yıl 18 milyon tona kadar yiyecek israf ediliyor. Bu kadar yiyeceğin her yıl 30-50 milyon kişiyi doyurabileceği belirtiliyor.
‘Devlet siparişlere de mi karışacak?’
N-1 kuralı ile ilgili kampanya Çin’de sosyal medyada tartışma konusu oldu. Çin’in Twitter’ı diye tanımlanan Weibo’da bazı kullanıcılar israf kampanyasına devlet yetkililerinin öncülük etmesini istedi.
Bir kullanıcı, devlet ziyafetlerine gönderme yaparak “Önce onları engelleyin. Her zaman halktan almayın” derken başka bir kullanıcı insanların daha fazla kontrol altına alınmaya başladığından şikâyet ederek “Kaç tabak yemeğin sipariş edileceği de kurala mı bağlanacak?” diye sordu.
