Ertanch Hidayettin

“Sol” bilinçsizlik içler acısı

Irkçılık dünyanın her yerinde, yaşamın her alanında çirkin yüzünü göstermekte.

Geçtiğimiz hafta İspanya’nın Valencia şehrinde oynanan Valencia v Real Madrid futbol maçında siyah oyuncu Vinicius Jr. Valencia taraftarlarının korkunç ırkçılığına maruz kaldı. Futbol milyonlarca kişi tarafından izlenen bir spor olduğundan bu alanda şahit oluğumuz ırkçılık olayları çok daha fazla göze batıyor. Ama neticede futbol yaşamın aynası. Yaşamdaki ırkçılığın futbola da yansıması doğal.

***

Geçenlerde sosyal medyada paylaşılan bir postere rastladım. Posterin sol ve sağ taraflarında bir grup insan fotoğrafı. Soldakiler Tesla, Einstein, Curie, Newton, Faraday, Aziz Sancar, Graham Bell, Maxwell ve Pastour. Sağ taraftaki altı fotoğraf ise gösteri yapan Müslüman giyimli kızgın erkek grupları gösteriyor.

Sol taraftakiler için posterde “Kadın eğitilirse bunlar”, sağ taraftakiler için “Kadın cahil bırakılırsa bunlar dünyaya gelir” diye yazıyor. Fotoğrafların altındaki yazı ise şöyle diyor: “Bir toplumun yarısını kadın oluşturur, diğer yarısını kadın eğitir”.

Posterin ilk bakışta yarattığı izlenim şöyle:

  • Medeniyeti, bilimi Avrupa ve Amerikalılar keşfetti. (Poster Türkiye kökenli bir Facebook grubu tarafından paylaşıldığından zahmet edip 2015 yılında kimya dalında Nobel Ödülüne laik görülen Türk bilim adamı Aziz Sancar’ı da sol tarafa dahil etmişler).
  • Avrupa kökenli bir sosyal medya grubu bu posteri hazırlasaydı Aziz Sancar sol grupta olacak mıydı? Sanmıyorum.
  • Medeniyeti keşfedenler Avrupalı ve Amerikalı erkeklerdir. (Marie Curie dışındakilerin hepsi erkek).
  • Müslümanlar barbardır.
  • Medeniyeti tehdit eden bu barbar Müslümanlardır.

Sözde kadınları öne çıkarmaya çalışan poster aslında sadece ırkçı değil, cinsiyetçi de. Sonradan posterin daha başka kötü imajlarını da farkettim, ama şimdilik yukarıdakilerle yetinmeliyim.

Posterin sağ tarafındakiler hakkında önyargılı olmamaya çalıştım. Çünkü giyinişleri yüzünden kişilere karşı önyargılı olmak da ırkçılıktır. Belki de ülkelerine saldırıp bombaları ile binlerce çocuğu katleden Batılı emperyalistlere karşı protesto yapan kişilerdir onlar.

Varsayalım ki posterin sağ tarafındakiler verilmeye çalışılan imaja uygun olarak kadın düşmanı, kafa uçuran köktendici yobazlardır. Peki, beyaz üstünlüğünü savunan faşist Amerikalılar, Alman nazileri, her Avrupa ülkesinde türeyen aşırı sağ örgüt üyeleri, Avrupa futbol maçlarında terör estiren ultralar sağ tarafta niye yok? Yoksa onlar “doğru renk” miler?

Sosyal medya grubunun bu paylaşımı altında yığınlarca yorum var. Ancak birkaç kişi posteri sorguluyor. Bu gibi bilinçsizce, sorgulamadan yorum yapanlara sosyal medyada maalesef giderek daha sık rastlıyoruz. En kötüsü posterin bilinçsizce sol görüşlü arkadaşlarımın da paylaşması, yani onaylaması.

***

İki hafta önce Türkiye’de yapılan ve 28 Mayıs tarihinde ikinci turu yapılacak olan Cumhurbaşkanlığı seçimleri esnasında da bu tür ırkçılığa rastladık. Siyasetçilerin oy uğruna ırkçılara şirin görünme çabalarını her zaman tiksinti ile izliyoruz. Bunların arasında sözde “sol” siyasetçiler de var. Ancak bireyler olarak bu tavırlara karşı sorgulayıcı olmalıyız. Onları çabucak kabullenip bilinçsizce paylaşmamılıyız.

Türkiye seçimlerinin birinci tur sonucunu beğenmeyenler özellikle depremzedelere karşı, Aziz Nesin’in “Türkiye halkının %60ı aptaldır” sözünün “ne kadar haklı” olduğunu çok kez dillendirdiler. Aziz Nesin önemli bir değer. Ama bu sözlerinin ırkçı olmadığını savunmak en kibar tabirle naifliktir. Bunu savunanlar arasında sol kesimden yakın arkadaşlarımın da olmasına özellikle üzüldüm.

Solun bu konulardaki ikilemi, kafa karışıklığı, bilinçsizliği gerçekten çok ilginç ve üzerinde ısrarla durulması gereken bir fenomendir. Sosyal psikolog bir arkadaştan konu üzerine yorum yapmasını rica ettim. Merakla bekliyorum.

Yazımı bitirirkenden sosyal medyada bu sefer Kıbrıs’tan bir “sol” grubun paylaşımını gördüm. Yine iki fotoğraf. Bu kez altalta. Üsteki foto göçmen ve Ortadoğulu oldukları anlaşılan bir grup erkeği yürürken görüntülüyor. Yüz ifadeleri kızgın, endişeli. Alt taraftaki yazı “gelenler” diyor.

Posterin alt fotosu bir grup doktor, hemşire topluluğu. Diş macunu reklamındaki gibi bembeyaz dişlerle gülümsüyorlar. Birçoğu sarışın. O fotonun altındaki yazı “gidenler” diyor. Belli ki beyin göçünü irdeleyen bir poster. Bunun yorumunu da siz değerli okurlarıma bırakıyorum. Ben sosyal medyada yorum yaptım, grup yöneticisi “solcu” “arkadaş”ın öfkesine maruz kaldım!

Değerli okurlar, ırkçılık, cinsiyetçilik, homofobi, İslam fobisi çok kötü şeylerdir. Önyargılı davranan, ayrımcılık yapan kim olursa olsun onları sorgulamak, onlara karşı duruş segilemek insanlık borcumuzdur.

Irkçı bir toplumda ırkçı olmamak yeterli değildir. Irkçılık karşıtı olmalıyız. Angela Davis

 

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu