Bunu da gördük…. KKTC’de, Cumhurbaşkansız bir buçuk gün…
Anayasa, her türlü olasılıkların, yasal yol göstericisidir.
Elbette, Anayasa, büyüklere masal değildir.
Devlete gerçekten inanıyorsanız, demokrasiye, hukuk düzenine, Anayasaya eksiksiz saygı duyacaksınız.
Bu yazdıklarım genel geçer kurallardır.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti için de geçerlidir.
Anayasanın içeriği önemli, önemsiz diye ayrıştırılamaz.
‘ Bir defalık, uymamanın ne zararı olabilir’ de denemez.
***
Anayasada yetki ve sorumluluklar da gayet açık yazılmıştır.
Devlet yapısı içinde, Cumhurbaşkanı adı üzerinde, demokratik anlayışla cumhurun başıdır, başkanıdır.
Bir tek kişide, yaşamsal düzeyde en önemli görevler Cumhurbaşkanındadır.
Devlet sınırları içinde, cumhurbaşkanı mutlaka olmalıdır.
KKTC Anayasası’nın 105. Maddesi bu konuda gayet açık bir içeriğe sahiptir:
‘Cumhurbaşkanının hastalık veya yurt dışına çıkma gibi nedenlerle geçici olarak görevinden ayrılması halinde, görevine dönünceye kadar, herhangi bir nedenle Cumhurbaşkanlığının boşalması halinde de yenisi seçilinceye kadar, Cumhuriyet Meclisi Başkanı, Cumhurbaşkanlığına vekillik eder.’
***
Peki geçtiğimiz hafta Perşembe gününden başlayarak neler oldu?
1 Haziran 2023, Perşembe günü resmi gazetede KKTC Cumhurbaşkanı’na vekillikle ilgili şu yayın yapıldı:
‘SAYI: 113
TARİH: 1 Haziran 2023, Perşembe
Sayfa : 361
KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ CUMHURBAŞKANI’NA VEKİLLİK ETME
Cumhurbaşkanı Sayın Ersin Tatar, 03 Haziran 2023 tarihinde saat 10.00’da Ankara’ya gitmek üzere Ada’dan ayrılacaktır.
Gaybubetleri sırasında Anayasa’nın 105’nci maddesi hükümleri uyarınca, Sayın Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’ın Ada’ya dönüşüne kadar, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Meclisi Başkanı Sayın Zorlu Töre, Cumhurbaşkanı’na vekillik edecektir.’
***
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yemin ve göreve yeniden başlama törenine KKTC’den Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Başbakan Ünal Üstel ve 3. Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu, davetliydi.
Cumhuriyet Meclisi Başkanı Zorlu Töre’nin, bir biçimde davet alma çabaları sürerken 3 Haziran Cumartesi sabahı Ankara için uçak bileti rezervasyonu yaptığı öğrenilince Cumhurbaşkanlığı resmi gazetede bu kez vekillikle ilgili şu düzeltmeyi yayınladı:
‘Sayı: 114
Tarih: 2 Haziran 2023, Cuma
Sayfa: 363
KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ CUMHURBAŞKANI’NA VEKİLLİK ETME (DÜZELTME)
Cumhurbaşkanı Sayın Ersin Tatar’ın, 1 Haziran 2023 tarihinde ve sayı 113’de yayınlanan Ankara’ya gidişlerinde değişiklik olmuştur. Cumhurbaşkanı Sayın Ersin Tatar, 2 Haziran tarihinde saat 20.55’te Ankara’ya gitmek üzere Ada’dan ayrılacaktır.
Gaybubetleri sırasında Anayasa’nın 105’nci maddesi hükümleri uyarınca, Sayın Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’ın Ada’ya dönüşüne kadar, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Meclisi Başkanı Sayın Zorlu Töre, Cumhurbaşkanı’na vekillik edecektir.’
***
Eğer Zorlu Töre, Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’dan önce adadan ayrılsa ve Tatar da ardından Ankara’ya gitse ne olurdu?
Anayasaya aykırı davranan Ersin Tatar olurdu.
Bu nedenle Tatar, Cumartesi sabah yerine Cuma akşamı Ankara’ya gitti.
Zorlu Töre de, 3 Haziran 2023 Cumartesi sabahı gidince, geri dönüşlerine kadar KKTC’de Cumhurbaşkanı bulunmadı, olmadı.
Bu durum, 13 Şubat 1975’te kurulan KTFD’yi de düşünürsek, 48 yılda bir ilktir.
***
…Ve 4 Haziran 2023 Pazar akşamı Resmi Gazetede yayımlanan 115 sayılı ilan:
‘ KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ CUMHURBAŞKANI’NA VEKİLLİK ETMENİN SONA ERMESİ
2 Haziran 2023 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan 114 sayılı ilana atfen, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Ersin Tatar, 4 Haziran 2023 tarihinde saat 18.32’de Ada’ya avdet edip, görevlerine başlamış bulunmaktadır.
Gaybubetleri esnasında kendilerine vekillik eden Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Meclis Başkanı Zorlu Töre’nin işbu vekilliği mezkur tarihten itibaren hitam bulmuştur.’
Bu son ilan Zorlu Töre’nin yerine getirmediği bir vekilliğin sona ermesi ilanı oldu aslında. Birazdan fazla ‘komikte’ sayılabilir.
***
CTP Genel Başkanı Tufan Erhürman, dün Meclis’te CİDDİYETSİZLİK başlığıyla bir konuşma yapıp, konuyu eleştirdi.
Mustafa Akıncı döneminde Meclis Başkan yardımcısının, Cumhurbaşkanına vekalet etmesiyle ilgili iki örnekte verdi.
Ancak o iki örnekten yola çıkıp Anayasa’nın 105’nci maddesini asla yok saymadı.
Zorlu Töre, bazı bilgileri kendine saklayarak davranışını savunmaya çalıştı.
Tabii ki Töre’nin söyledikleri, KKTC’nin bir buçuk günlük Cumhurbaşkansızlığı gerçeğini ortadan kaldırmaz.
***
KKTC Cumhuriyet Meclisi’nde de yaşananlar oldu elbette.
2 Haziran Cuma günü saat 14.00’te KKTC Meclisi Başkanlık Divanı konuyu görüşmek için toplantıya çağrıldı. UBP’li vekillerin de ilgi göstermemesi üzerine toplantı gerçekleşmedi.
Başkanlık Divanı toplanıp geriye dönük karar vermezse, Töre’nin Ankara seyahat giderlerinin kimin tarafından karşılanacağı sorusu gündeme gelecek.
