Grönland’de benzeri görülmemiş buz seli: 3 trilyon litre su serbest kaldı
Bilim insanları, Doğu Grönland’da şimdiye kadar kaydedilmiş en büyük buzul gölü taşkınlarından birini gözlemledi. Catalina Gölü’nde biriken 3 trilyon litre erimiş buz suyu, haftalar içinde serbest kalarak Edward Bailey Buzulu’nun altından 25 kilometre uzunluğunda bir tünel oluşturdu.
Danimarka’nın yıllık su tüketiminin üç katına denk gelen bu olağanüstü su boşalımı, Grönland’daki Scoresby Sound fiyorduna aktı.
Uzmanlar, bu nadir olayın, küresel ısınmanın etkisiyle giderek artan buzul taşkınlarının oluşturduğu risklere dikkat çektiğini belirtiyor.
Danimarka Kopenhag Üniversitesi Niels Bohr Enstitüsü’nden bilim insanları, bu süreci ilk kez gerçek zamanlı olarak uydu görüntüleriyle takip etti.
Araştırmaya göre, Catalina Gölü 20 yıl boyunca eriyen buz sularıyla doldu ve Edward Bailey Buzulu’nun altında biriken su, zamanla buzu yukarı kaldırarak devasa bir tünel açtı.
Bu tür ani buzul gölü taşkınları, bilim dünyasında Glacial Lake Outburst Floods (GLOF) olarak adlandırılıyor ve son 30 yılda küresel sıcaklıkların artmasıyla birlikte daha sık görülmeye başlandı.
Milyonlarca kişi risk altında
Araştırmacılar, bu tür buzul taşkınlarının, özellikle Himalayalar gibi yoğun nüfuslu bölgelerde yıkıcı sonuçlara yol açabileceğini belirtiyor.
2023 yılında yapılan bir çalışmaya göre, dünya genelinde 15 milyon insan, bu tür ani taşkınların tehdidi altında yaşıyor.
Araştırmayı yürüten Aslak Grinsted, “Küresel ısınma nedeniyle buzul gölü taşkınlarının tehlikesi giderek artıyor. Bu olayları daha iyi anlamak, erken uyarı sistemleri geliştirmek açısından kritik öneme sahip” dedi.
Büyük miktarda enerji açığa çıkarıyor
Buzul gölü taşkınları, büyük miktarda enerji açığa çıkarıyor. Bilim insanlarına göre, Catalina Gölü’nden boşalan suyun ürettiği enerji, dünyanın en büyük nükleer santralinin 22 gün boyunca tam kapasite çalışmasına eşdeğer.
Araştırmacılar, bu muazzam gücün yeşil enerji üretimi için nasıl kullanılabileceğinin araştırılması gerektiğini vurguluyor. Ancak Grönland’ın düşük nüfus yoğunluğu ve altyapı eksikliği, bu tür doğal enerji kaynaklarının kullanımını zorlaştırıyor.
Araştırma, Science Advances dergisinde yayımlandı.
