İsrailliler Gazze'deki katliamın neresinde?
7 Ekim’den bu yana uzun yıllardır büyük bir abluka altında tutulan Gazze’ye saldırı başlatan İsrail, binlerce masumu katlederken binlercesini de yaraladı. Kentin kuzeyinden başlayan bombardıman bugünlerde Mısır sınırındaki Refah’a ulaşmış durumda.
Raporlar 2,3 milyon Filistinlinin yaşadığı kentteki binaların yarısının yıkıldığını ortaya koyuyor. Kuzeyden güneye en az 1,5 milyon masum sivil göç etmek zorunda kaldı.
Yüz binlerce Filistinli açlık ve susuzluğa mahkum edildi. Öyle ki İsraill’in yardım girişine izin vermemesi nedeniyle uçaktan atılan yardım paketlerine koşan Gazzelilerin dramı, dünyada büyük yankı uyandırdı.
Dünyanın tepkisi durduramadı
Dünden bugüne İsrail taraftarlığıyla bilinen ve Yahudi lobisinin etkin olduğu Amerikan üniversitelerinde eylemler düzenlenirken Tel Aviv aleyhine soykırım davası bile açıldı.
Ne Gazze’de yaşananlar ne de dünyada artan tepki İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve savaş kabinesini durduramadı.
Netanyahu neden durmuyor?
Bu soruya Tel Aviv’in stratejik hedefleri, bölgedeki konumu ve gelecek planları çerçevesinde birçok cevap verilebilir ancak biz konunun başka bir yüzüne dikkat çekeceğiz.
Bilindiği üzere Netanyahu’nun partisi İsrail Meclisi Knesset’te hükümet kuracak çoğunlukta değil. Uzun yıllardır Başbakanlık koltuğunu işgal eden Netanyahu bunu neredeyse hiç başaramadı.
Hükümet kurmak için koalisyon kurmaya ihtiyacı olan Netanyahu, en büyük desteği aşırı sağcı Yahudilerin partilerinden aldı. Halihazırda da koalisyonunda yer alan bu isimler, Gazze’ye saldırıların da en büyük destekçisi.
Yani İsrail’de sağ cenah Gazze konusunda hemfikir. Saldırılar devam etsin, çocuklar ölsün, evler yıkılsın…
Geçtiğimiz günlerde Wall Street Journal’in yayınladığı bir rapor, İsraillilerin nasıl düşünmesi gerektiği konusunda yerel medyada yer alan haberlere dikkat çekilmişti.
Rapora göre, İsrail televizyon kanalları Gazze’deki saldırıları günlük olarak aktarıyor ve İsrailliler de medyada çoğunlukla, “gözden kaçan” bir şey dışında, en son gelişmeleri izliyor: Gazzelileri…
İsrailliler ne izliyor?
Her akşam İsrailliler, ateşkes görüşmeleri, İsrail askeri kayıpları, savaş alanı analizleri ve 7 Ekim saldırılarına ilişkin haberler de dahil olmak üzere Gazze’deki en son gelişmelere ilişkin televizyon haberlerini izliyor.
Haber programlarında çoğunlukla eksik olan tek şey “Gazze halkı”.
İsrail’in hava saldırılarının neden olduğu yıkımın görüntülerini dünyada herkes görebilirken, İsrail televizyonlarında “belirli bir savaş” alanı görülebilir.
Esasen bu durum İsrailliler ile Gazze’deki vahşeti tüm çıplaklığı ile izleyen dünya arasındaki uçurumu günbegün artırıyor.
Wall Street Journal’a göre, İsrail askeri yapısının Gazze’nin güneyindeki kalabalık Refah kentindeki saldırılarını genişletmesi halinde bu uçurum önümüzdeki haftalarda daha da büyüyebilir.
Gazze’nin gerçek görüntülerine nadiren rastlıyorlar
Medya yöneticilerine, gazetecilere, medya analistlerine ve sıradan İsraillilere göre İsrail televizyonunda ölü Filistinlilerin görüntüleri yok, yalnızca bazı yıkım sahneleri var.
Haberleri genellikle İbranice takip eden İsrailli Yahudilerin çoğu, yaygın bir yıkımın ve yüksek ölü sayısının farkında olmalarına rağmen akıllı telefonlarında Gazze’nin gerçek görüntülerine nadiren rastladıklarını söylüyor.
İsrail Demokrasi Enstitüsü’nün nisan ayında yaptığı bir araştırmaya göre İsrailli Yahudilerin neredeyse üçte ikisi hasara ilişkin çok az görüntü gördüklerini veya hiç görmediklerini belirtiyor.
Medya alanında çalışmalar yapan İsrailli Seventh Eye Dergisi’nin Genel Yayın Yönetmeni Shoki Taussig, konuyu şu sözlerle özetliyor:
“İsrail televizyonunda, Gazze halkı dışında, savaşla ilgili her şeyi görüyorsunuz. Şu anda İsrail medyası karmaşık bir gerçekle baş edemiyor… İzleyicilerinin düşmanlarının ölürken fotoğraflarını görmek istemediklerini biliyorlar… Bu yüzden onlara göstermiyorlar.”
İsrailliler Gazze saldırılarını destekliyor mu?
İsrail medyasının bu durumu halkın Gazze konusundaki bakış açısını da doğrudan etkiliyor. Uluslararası medyada yer alan Netanyahu karşıtı gösteriler, Gazze’de saldırıların durmasını isteyen büyük kalabalıklar değil aslında.
Hamas’ın elindeki esirlerin geri alınması ve Başbakan Netanyahu ile ideolojik farklılıklar sık sık İsraillileri sokağa döküyor ancak 37 bini aşkın masum Gazzelinin ölümü yeterince etki edemiyor.
İşte, Netanyahu ve ortakları da bu durumu biliyor ve gelecek seçimleri düşünüyor. Hatta geçtiğimiz günlerde savaş kabinesinden istifa eden Benny Gantz için bile “Gazze saldırıları sırasında kazandığı popülaritesini kaybetmek istemiyor, o nedenle Netanyahu’yu eleştirmekten geri duruyor” yorumları yapılmıştı.
Merkezi ABD’de bulunan Pew Araştırma Merkezi’nin araştırması da bu tezi destekliyor. Yani, uluslararası alanda yalnız kalsa da, dünya kamuoyu baskısı artsa da aşırı sağı konsolide edebilen Netanyahu ve ortakları Gazze konusunda geri adım atmıyor.
Araştırmaya göre, İsraillilerin yüzde 39’u İsrail’in Gazze’deki askeri tepkisinin doğru olduğunu belirtiyor. Soykırımla suçlanan İsrail’de toplumun yüzde 34’ü ise İsrail’in saldırılarında yeterince ileri gitmediğini düşünüyor.
Pew’in araştırması İsraillilerin Gazze’deki krizin bölge ülkelerine yayılmasının büyük bir endişe kaynağı olduğunu da ortaya koyuyor.
Öte yandan saldırıların durmasının ardından ne olması gerektiği konusunda daha az fikir birliği var.
İsraillilerin yüzde 40’ı Gazze Şeridi’nin İsrail tarafından yönetilmesi gerektiğini düşünüyor.
Diğer taraftan dünyada Filistin’i tanıma furyası devam ederken İsrail toplumunda “Bağımsız bir Filistin Devleti ile barış içinde yaşayabiliriz” diyenlerin oranı yüzde 35’ten yüzde 26’ya düşmüş durumda.
Yani İsrail toplumunun ezici bir çoğunluğu Filistin Devleti’nin kurulmasını istemiyor.
Esasen bunlar, Gazze’deki katliam inadının en net göstergeleri arasında. İçeride büyük bir kamuoyu baskısı altında olmayan, üstelik aşırı siyasetle oylarını artıran bir Netanyahu, kolay kolay masaya gelmiyor. Zira biliyor ki Gazze’de masum insanları öldürmenin oya dönüşümü her zaman geçerli bir siyaset.