Putin ve Aliyev’den ilişkileri geliştirme mesajı
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve AzerbaycanCumhurbaşkanı İlham Aliyev Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de bir araya geldi.
Görüşmede Putin ve Aliyev, Hazar ve Karadeniz’den Akdeniz’e, buradan da küresel pazarlara petrol nakliyatı gerçekleştirmek amacıyla nehir ve deniz tankerlerinin inşasında iş birliği için anlaşmaya vardıklarını açıkladılar.
Görüşmede Azerbaycan-Rusya ilişkilerinden duyduğu memnuniyeti dile getiren Aliyev, 2022’de Rusya ile imzalanan müttefiklik bildirgesinin olumlu siyasi ve ekonomik sonuçları olduğunu dile getirdi.
Aliyev Rusya ile enerji ve ulaştırma alanlarında da iş birliği yaptıklarını belirterek Putin’in ziyaretinin iki ülke ilişkilerini daha da ileri düzeye taşıyacağını söyledi.
Putin de konuşmasında Rusya ve Azerbaycan arasında iki yıl önce imzalanan müttefiklik bildirgesinin olumlu sonuçlar verdiğini belirterek Nisan ayında Aliyev’in Moskova’ya gerçekleştirdiği ziyaretin iki ülke ilişkilerini daha da ileriye götürdüğünü söyledi.
Azerbaycan-Ermenistan ilişkileri de gündeme geldi
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, İlham Aliyev’le görüşmesinin başında yaptığı açıklamada, Moskova’nın Bakü ve Erivan arasında ateşkes imzalanmasına ve Ermenistan-Azerbaycan sınırının belirlenmesine yardımcı olabildiği takdirde bundan memnuniyet duyacağını söyledi.
Putin, “Eğer Ermenistan ve Azerbaycan arasında ateşkes imzalanması için bir şeyler yapabilirsek, sizinle birçok kez görüştüğümüz gibi sınırın belirlenmesi ve sınırların çizilmesini sağlayabilirsek, lojistik ve ekonomi alanındaki ilgili yolların önündeki engelleri kaldırabilirsek, bunu yapmaktan büyük memnuniyet duyarız” dedi.
Bakü’nün bir an önce nihai bir anlaşmaya varma konusundaki kararlılığının farkında olduğunu da belirten Putin, “Bunu çok iyi biliyorum. Bu konuda görüşmelerimiz devam edecek” diye konuştu.
Hazar Denizi için iş birliği yapılacak
Bakü’de ikili görüşmelerde bulunan iki lider, Hazar Denizi’nde olası bir ekolojik felaketi önleme konusunda da iş birliği kararı aldı.
Rusya, Kazakistan, Türkmenistan, Azerbaycan ve İran’ın çevrelediği dünya üzerindeki en büyük kapalı su kütlesi olarak kabul edilen Hazar Denizi sığlaşma tehdidiyle karşı karşıya bulunuyor.
Azerbaycan lideri Aliyev görüşme sonrasında yaptığı açıklamada, “Müzakere yaptığımız odanın penceresinden Vladimir Vladimiroviç’e (Putin) iki yıl önce su altında olan kayaları gösterdim ve bugün bir metre kadar yüzeye çıktılar. Ve bunu tüm sahil boyunca gözlemliyoruz” dediğini aktardı.
Aliyev, açıklamasının devamında, “Durumu ortaklaşa analiz etme ve olası bir çevre felaketini, yani zaten çıplak gözle görebildiğimiz bu çevre felaketinin tezahürünü önlemek için hem ikili hem de beşli (Hazar’a kıyısı olan diğer 5 ülke) formatta yollar belirleme konusunda anlaştık” dedi.
Aliyev ayrıca Azerbaycan’ın BM İklim Değişikliği Konferansı COP-29’a ev sahipliği adaylığını desteklediği için Putin’e teşekkür ederek, “Rusya’nın desteği son derece önemli. Halihazırda ikili format da dahil olmak üzere bu iklim konferansının hazırlanmasına ilişkin konular üzerinde çalışıyoruz” diye konuştu.
Bakü’de gerçekleştirilmesi halinde COP-29 konferansı eski Sovyetler Birliği coğrafyasında bir ilk olma özelliğine sahip olacak.
Siyasi gözlemcilere göre Putin’in iki günlük Bakü ziyareti, Kafkasya’daki ittifaklarda bir değişim olarak da görülüyor. Petrol zengini Azerbaycan şimdiye kadar Rusya’dan büyük ölçüde bağımsız bir politika izliyordu. Rusya ise Kafkasya’da uzun süredir Azerbaycan’ın sorunlu olduğu Ermenistan’ın koruyucu gücü olarak görülüyordu. Azerbaycan’ın Dağlık Karabağ’ı yeniden ele geçirdiği süreçte Rusya’yı yeterince destek vermemekle suçlayan Ermenistan, savaşın ardından Moskova’ya sırtını dönmüş ve Batılı ülkelerle yakınlaşma politikası izlemeye başlamıştı.
