Cenevre zirvesiyle ilgili haberler Rum basınında

Lefkoşa, 19 Mart 25 (TAK): Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres himayesinde Cenevre’de gerçekleştirilen genişletilmiş gayri resmi Kıbrıs konferansıyla ilgili haberler bugünkü Rum basınında geniş yer buldu.

Fileleftheros gazetesi “Bataklıktan Çıkış Umudu- Sekiz Yıllık Hareketsizliğin Ardından Kıbrıs Sorununda Olumlu Mesajlar Geldi” başlıklarıyla yer verdiği haberinde Cenevre’de dün gerçekleştirilen 3 saatlik gayri resmi konferansın Kıbrıs sorununda kısmi bir hareketlilik sağlamayı başardığını yazdı.

Gazete konferansta beş tarafın temmuz ayında yeni bir görüşme yapması, Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’ın “itirazlarına rağmen” yeni bir BM temsilcisi atanması ve altı güven yaratıcı girişim konusunda mutabık kalındığını yazdı.  Haberde  Cenevre konferansının ileride atılacak adımlar ile AB tarafından önemli bir müdahale yanı sıra Rum Yönetimi Başkanı Nikos Hristodulidis ile Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan arasındaki iletişim kanalının devamlılığını getirdiğine de işaret edildi.

Gazete “Sekiz Yıldan Sonra İlk Olumlu Mesaj” başlığıyla iç sayfadan yer verdiği haberinde ise Crans Montana’daki başarısızlığın sekiz yıl ardından BM Genel Sekreteri Guterres’in ilk kez Kıbrıs sorununda açıklayacak olumlu bir şeye sahip olduğunu yazdı.

Rum Yönetimi Başkanı Hristodulidis’in yapıcı tutumunun, BM Genel Sekreterinin yaklaşımının ve garantör güçlerin tutumunun konferansın olumlu sonuçlanmasında belirleyici rol oynadığını yazan gazete, Cumhurbaşkanı Tatar’ın tüm hamlelerinin ise suya düştüğünü iddia etti.

Gazete temmuz sonunda yapılacak yeni bir gayri resmi konferansa kadar Kıbrıs sorununda atılacak bir sonraki adımlar, Rum Yönetimi Başkanı Hristodulidis ile Ankara arasında var olmaya devam eden iletişim kanalı, AB’nin somut tezlerle müdahalesi ve Cumhurbaşkanı Tatar’ın “2021 yılında olduğu gibi tüm çabayı alt üst etme konusunda başarısız olmasının” Cenevre’de iki gün boyunca gerçekleştirilen istişarelerde öne çıkan unsurlar olduğunu da öne sürdü.

Tartışmadaki zor noktanın BM Genel Sekreteri tarafından Kıbrıs sorununda atılacak bir sonraki adımları hazırlamayı üstlenecek yeni bir temsilci atanması olduğunu da yazan gazete, elde ettiği bilgilere dayanarak konferansın bir noktasında Cumhurbaşkanı Tatar’ın Türkiye Dışişleri Bakanı Fidan’la istişare etmek istediğini kaydetti.

Gazete BM Genel Sekreteri Guterres’e Kıbrıs kişisel temsilcisi olarak Maria Angela Holguin’i mi atayacağının sorulduğunu ve Guterres’in henüz tercihinin ne olacağına karar vermediği şeklinde yanıt verdiğini de aktardı.

Gazete BM Genel Sekreterinin açıklamasında “ortak zemin bulunamadı” ifadesinin yer almadığını ve bunun Türk tarafının istediği bir şey olduğunu da öne sürdü.

Gayri resmi konferansın altı güven yaratıcı girişim konusunda mutabakata varılmasıyla sonuçlandığını da yineleyen gazete, bunların tartışılması esnasında Cumhurbaşkanı Tatar’ın hidrokarbon yatakları ve su gibi konuları da tartışmaya konusu yapmaya çalıştığını, Rum lider Hristodulidis’in ise bunların egemenlik konusunu olduğunu ve bu noktaları yalnızca Türkiye’yle görüşebileceğini söylediğini ileri sürdü.

Cumhurbaşkanı Tatar’ın görüşme sırasında bankalar konusunu da ortaya koyduğunu yazan gazete, Tatar’ın hem Rum lider Hristodulidis hem de İngiltere’den bankalarla ilgili konuları Avrupa Merkez Bankasının yönettiği ve kimsenin bir şey yapamayacağı yanıtını aldığını öne sürdü.

Gazete Cumhurbaşkanı Tatar’ın “Kıbrıs İş Birliği Konseyi” meydana getirilmesini de önerdiğini, Hristodulidis’in ise çerçeve dışında olduğundan böyle bir konunun ele alınmayacağını söylediğini aktardı.

Gazete haberinde BM Genel Sekreteri Guterres’in açıklamasına da yer verirken, Rum Yönetimi Başkanı Hristodulidis’in ise Ulusal Konseyi bilgilendirmesi sırasında yaptığı açıklamada temmuz ayına kadar herkesin sınanacağını (test edileceğini) söylediğini iletti.

Rum Yönetimi açısından da bir test olacağını ifade eden gazete, Hristodulidis’in siyasi parti liderlerine Avrupa Bankasının Türkiye’ye yatırım yapmakla ilgilendiğini ve bunun Türkiye hükümetine yönelik bir güven göstergesi teşkil edeceğini açıkladığını da iletti.

Bu hususta Rum kesiminin görüşünün de sorulduğunu yazan gazete, Hrsitodulidis’in Türkiye Dışişleri Bakanı Fidan’ı bilgilendirdiği konulardan birinin de bu olduğunu belirtti.

Gazeteye göre Rum Yönetimi Başkanı Hristodulidis ise dün gayri resmi görüşmenin tamamlanmasının ardından yaptığı açıklamada “bugün büyük bir çaba başlıyor” ifadesini kullandı.

Açıklamasında gayri resmi zirvenin sonucundan duyduğu memnuniyeti dile getiren Hristodulidis, 2017’den sonra doğru yönde gelişmeler olduğunu ekledi.

Alithia gazetesi ise “Sınır Kapılarının Açılması Belirsiz- Guterres Anlaşma İlan Etti Ancak Taraflar Bunu Tartışmak Konusunda Anlaştıklarını Söylüyor” başlıklarıyla manşetten yer verdiği haberinde dün başlangıçta bir anlaşma olarak sunulan ancak daha sonra belirsizliklerle çevrelenen bir gelişme yaşandığını, dört yeni geçiş noktası açılması konusunun belirsizliğini koruduğunu öne sürdü.

Gazete BM Genel Sekreteri Guterres’in gayri resmi konferansın tamamlanmasının ardından kararı açıklamasına rağmen, tarafların açıklamalarının bu konuda bir anlaşma mı olduğu yoksa  yalnızca daha fazla istişare niyeti mi bulunduğu  konusunda bir karışıklığa yol açtığını belirtti.

BM Genel Sekreteri Guterres’in iki liderin güven yaratılmasıyla ilgili bir dizi girişim ve 4 yeni geçiş noktasının açılması konusunda karar verdiklerini dile getirdiğini yazan gazete, Rum kesiminin sınır kapılarının açılması konusunda anlaşma olmadığını ve konunun ele alınması için bir uzlaşıldığını basına sızdırdığını iletti.

Cumhurbaşkanı Tatar’ın da aynı şeyi savunduğunu yazan gazete, Rum lider Hristodulidis’in konferansın ardından yaptığı açıklamada sınır kapıları veya Güven Yaratıcı Önlemler (GYÖ) konusuna atıfta bulunmaktan kaçındığını ve başka konulara odaklandığını belirtti.

Gazete bunun ise ya konunun öneminin azaltılması çabası ya da konuyla ilgili belirsizliğin bir göstergesi olarak yorumlandığını ifade etti.

Hristodulidis’in gayri resmi konferansın ardından yaptığı açıklamaya da dikkat çeken gazete, Hristodulidis’in açıklamasında Güven Yaratıcı Önlemler (GYÖ) ve dört sınır kapısının açılması konusunda tek kelime etmediğini ekledi.

Politis gazetesi ise “Hepsi Zaman Kazandı- Cenevre’deki Genişletilmiş Konferans Sürece Oksijen Verdi” başlıklarıyla manşetten ve iç sayfadan geniş yer verdiği haberinde dün Cenevre’de Kıbrıs sorunundaki süreci canlı tutmak ve temmuz ayında yeniden görüşmek konusunda anlaşan BM Genel Sekreteri ile tarafların genel değerlendirmeleriyle ilgili  “en azından hiç yoktan iyidir” nitelenmesinde bulundu.

BM Genel Sekreterinin açıkladığı GYÖ’lerin son sekiz yıllık çıkmaz içerisinde olumlu bir gelişme olduğu değerlendirmesinde bulunan gazete, ancak bunların iki tarafın yıllardır tartıştığı eski önlemler olduklarını belirtti.

Gazete “elde ettiği bilgilere dayanarak” BM Genel Sekreteri Guterres’in Cumhurbaşkanı Tatar’ın esasında iki devletin iş birliğine gönderme yapan Kıbrıs’la ilgili bir iş birliği konseyi kurulmasına dair önerisini kabul etmediğini de ileri sürdü.

Gazete “Yeni Cenevre ve Sınır Kapıları- Önümüzdeki Dönem İçin Onlara Zaman Verdi” başlıklarıyla iç sayfadan geniş yer verdiği haberinde ise “elde ettiği bilgilere dayanarak” Cumhurbaşkanı Tatar’ın “Mia Milia” (Haspolat) sınır kapısının açılmasını istediğini, Rum Yönetimi Başkanı Hristodulidis’in buna dört geçiş noktası açılması gerektiği şeklinde yanıt verdiğini, BM’nin ise bu tezi benimsediğini öne sürdü.

Gazete yine “elde ettiği bilgilere dayanarak” BM Genel Sekreteri Guterres’in kişisel temsilcisi olarak atamaya yöneldiği kişinin, herkesin onayını alması şartıyla Maria Angela Holguin olduğunu da iddia etti.

Gazete “Fidan’dan Tatar’a Kırmızı Kart” ara başlıklı haberinde ise Cumhurbaşkanı Tatar’ın konferansın ardından iki devlet çözümünü ortaya koymamasının izlenim yarattığını iddia etti.

Türkiye Dışişleri Bakanı Fidan’ın Cumhurbaşkanı Tatar’a konferansın ardından iki devlet çözümü konusunu ortaya koymasına izin vermediğini de iddia eden gazete, ancak Tatar’ın bunun tam aksine konferans salonunda bilindik tezlerini tekrarladığını belirtti.

Gazete Türkiye Dışişleri Bakanı Fidan’ın ılımlı bir duruş sergilediğini ve bu yüzden toplantıdan olumlu bir sonuç çıktığını da ekledi.

Haravgi ise konuyla ilgili haberlere “İki Lider BM Genel Sekreterine Yönelik Taahhütleriyle Değerlendirilecek- Somut Adımlar Atmayı Üstlendiler- Değerlendirme ve Temmuz Sonu Yeni Beşli Görüşme- Diyalog Prosedürünün Muhafaza Edilmesi Adımları ve Temmuz’da Değerlendirme” başlıklarıyla yer verdi.