Meclis’te çam kese böceği ve sigorta şirketleri konuşuldu

Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu’ndaki güncel konuşmalarda, ülke gündemindeki çeşitli konular irdelendi. Konuşmalarda, çam kese böceği ile mücadele ve sigorta şirketinde yaşanan sıkıntılar tartışıldı.
Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Hüseyin Çavuş ile Maliye Bakanı Özdemir Berova, milletvekillerinin kürsüye taşıdığı konulara yanıt verdi.

CTP Gazimağusa Milletvekili Erkut Şahali, çam kese böceklerine ilişkin yaptığı konuşmada, Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı’nın çam kese böceklerine ilişkin mücadelesini eleştirdi, bu konuda herhangi bir çalışma yapılmadığını savundu.

Bakanlık sayfasında 26 Kasım 2019 tarihinde yayımlanan ve havadan ilaçlama mücadelesinin başlatıldığını duyuran açıklamayı anımsatan Şahali, bu mücadelenin kaynağının bir yıl önce kendisinin bakan olduğu dönemde konulduğunu kaydetti; daha sonra geçirilen bütçelere mücadele için kaynak konulmayarak zincirin koparıldığını öne sürdü.

Şahali, ülkenin orman varlığı göz önüne alındığında her yıl 6,2 milyon euro karşılığı bir bütçenin mücadele için ayrılması gerektiğini belirterek, 2015 yılından beri ayrılan bir milyon euro’luk ödeneğin sadece yüzde 20’lik bölümünün kontrol ve ıslah etmesine yetecek bir bütçe olduğunu savundu.

“Tüm orman varlığımız çam kese böceği tehdidi altındadır.” diyen Şahali, Güney Kıbrıs’ın Kuzey’de olduğu gibi etkin bir mücadeleye zamanında başlamamış olmasının da bir tehdit oluşturduğunu söyledi.

Ülkede bozuluyor olduğunu gözlemlediği ormanlık bölgelere örnekler veren Şahali; bu alanların böceklerden dolayı bugün gri renkte olduğunu, ilerleyen zamanda ise kahverengi renge dönerek geri dönülemez aşamaya gelineceğini ifade etti.

Şahali, nitelikli insan kaynağı yoksunluğunun ülkede birçok alanda soruna neden olduğunu ancak Orman Dairesi’nde son derece nitelikli insan kaynağı ve nitelikli araç envanteri bulunduğunu kaydetti. Şahali, “tüm bunlara rağmen 6 yıldır Daire’nin görevini yerine getirememesinin nedeninin siyasi vizyon olduğunu savundu; “Havadan mücadele için bütçe ayrılmamışsa, müdür ve personel ne yapsın?” diye sordu.

Kendi çabalarıyla bölgesinde böceklere karşı yürüttüğü mücadeleyi aktaran Milletvekili Şahali, yerel yönetimlere liderlik edilerek, bölgelerde de mücadelenin yapılabileceğini kaydetti.

“Çam kese böceği mücadelesi artık bu ülkede bir yalana dönüşmüştür.” diyen Şahali, orman varlığına dair en ufak bir kaygının duyulmadığını ileri sürdü.

– Çavuş

Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Hüseyin Çavuş, CTP Milletvekili Şahali’nin ardından söz alarak, Şahali’yi yürütülen çalışmaları takip etmemekle eleştirdi.

Çavuş, yukardan biyolojik ilaçlamanın bir mücadele yöntemi olduğunu, ancak bunun tek yöntem olmadığını, mücadelenin sadece bir bacağını oluşturduğunu kaydetti. Çavuş, bin hektardan büyük alanların havadan ilaçlanmasının Avrupa Birliği tarafından yasaklandığına dikkat çekti. Diğer dört mücadele yönteminin yürütülmekte olduğunu vurgulayan Çavuş, “Tarım vizyonumuz ortadadır.” dedi.

Ormanları tehdit eden faktörlerin sadece böcekler olmadığına dikkat çeken Çavuş, önceki hükümetler dönemlerinde açılmayan orman yollarını örnek gösterdi, bu konuda kendi yaptıkları çalışmalara değindi. Çavuş, envanter sıkıntılarına rağmen yol açma ve genişletme çalışmalarını yürüten Daire personeline teşekkürlerini sundu.

Esas mücadelenin iklim krizine karşı olması gerektiğini de kaydeden Çavuş, “En büyük sorun düzensiz yağışlar, artan sıcaklık ve kuraklık süresinin uzamasıdır.” diye konuştu.

Bakan Çavuş, “Elimizden geldiği kadar sadece çam kese böceğiyle ilgili değil, orman varlığımızın artırılması, yanan alanlarımızın yeniden canlandırılması için çalışıyoruz.” diyerek, geçen yılın en az yangın olan ve en hızlı yangınlara müdahale edilen yıl olduğuna işaret etti. Çavuş, koordinasyonun önemine vurgu yaparak; katkı koyan tüm kurumlara teşekkürlerini iletti.

Çavuş, Milletvekili Şahali’yi sadece “çam kese böceğine odaklanarak, diğer alanlara katkı koymamakla” eleştirdi”

– Şahiner

CTP Lefke Milletvekili Salahi Şahiner, sigorta şirketleri ve sigorta sektöründe yaşanan sıkıntılara ilişkin bir konuşma yaparak, geçen haftalarda gündemde büyük yer bulan bu konuya ilişkin hükümet tarafından bir adım atılmadığını savundu.

Sigorta sektörünün çok önemli bir sektör olduğunu, güçlendirilmesi gerektiğini kaydeden Şahiner, son yıllarda açılan bazı sigorta şirketlerinin “faaliyetlerini” eleştirdi. Şahiner, “Başbakan’ın hukuk danışmanının da bir sigorta şirketine ortak olduğunu” öne sürerek, yeni kurulan sigorta şirketlerinin devlet ihalelerini almakla ilgili hedefleri olduğu yönünde iddialara yer verdi. Şahiner, bunun takipçisi olacağını kaydetti.

Yeni açılan sigorta şirketlerinin, bunun yanında, “poliçeleri kendilerinden kesmeleri halinde acentelere komisyon” ya da “bir yıl sonra ödeme” gibi tekliflerde bulunduğunu ileri süren Şahiner, “paravan şirketler” iddiasında bulundu.

Sigorta sektörüne ilişkin alınan kararların sektörü bataklığa sürüklediğini savunan Şahiner, sigorta şirketleriyle ilgili Meclis’e gönderilen yeni yasa tasarısının sektörün sorunlarına çözüm olmayacağını savundu, yasaların “ham olarak” Meclis’e gönderilmesini de eleştirdi.

Reasürans şirketlerine de değinen Şahiner, reasürans şirketlerine izin verilirken hükümetin “reasürans”ın ne olduğunu bilmediğini iddia etti, bu şirketlerin neler yaptığını anlattı.

Dünyada faaliyet gösteren reasürans şirketlerinin finansal büyüklüklerini paylaşan Şahiner, ülkedeki reasürans şirketlerinin finansal büyüklüğünün yeterli olmadığını, bu şirketlerin “risk satın alacak, ya da olumsuz durumda maddi ziyanı ödeyecek kapasitesi olmadığını” savundu.

CTP Milletvekili Salahi Şahiner, “Deprem bağıra bağıra geliyor.” diyerek, zorunlu deprem sigortasının ya da son zamanlarda yaşandığı gibi dondurucu soğuklardan dolayı zarar gören tarımsal arazilere ilişkin sigortaların ele alınması gerektiğini belirtti; Şahiner, “yaşanan rezilliklerden” dolayı bunların tartışılamadığını ileri sürdü.

Güney’de 1 milyara yakın poliçe kesildiğini ve 30’un altında sigorta şirketi olduğunu, Kuzey’de onda biri kadar poliçe kesilmesine rağmen 45 sigorta şirketinin olduğunu söyleyen Şahiner, diğer ülkelerden de örnekler vererek sigorta şirketlerinin nüfusa olan oranlarına dikkat çekti.
Sigorta acentelerinin de önemine dikkat çeken Şahiner, bu acenteleri ve sağladıkları istihdama da hassasiyet gösterilmesi gerektiğini söyledi.

Şahiner, Sigorta Garanti Fonu’na da değinerek fonun büyük önem arz ettiğini belirtti ve “Sigorta Garanti Fonu’ndaki paraya bütçe açığının kapatılması için çökmeye çalışıldığını” savundu.

Bu sorunun topyekûn hükümetin sorunu olduğunu söyleyen Şahiner, sorunların çözülmesi çağrısında bulundu, bunun “sin da gulle geçsin” pozisyonunda olunamayacak bir durum olduğunu ifade etti.

CTP Lefkoşa Milletvekili Ürün Solyalı ise konuşmasında, çalıntı araçlarla ilgili devletin çalışmalarının yasal maddesine ve yeni kurulan sigorta şirketlerinin Resmi Gazete’de yayımlanmamasına ilişkin sorularına yanıt alamadıklarını söyledi.

Solyalı, sigorta şirketlerine yönelik “ön izinlerin durdurulduğuna” dair duyurunun altından yeni bir ön izin verildiği iddiasını da paylaştı.

Yönetimin devlet tarafından atandığı, kamu iştiraki niteliği taşıyan sigorta şirketleri hakkında konuşan Solyalı, bunlardan biri olan Kıbrıs Sigorta’nın 7 bin 53’üncü sırada zarar gösterdiğine dikkat çekti; burada ciddi bir sorun olduğunu kaydetti. Solyalı “Kıbrıs Sigorta’da neden bazı faaliyetlerin sorgulanmayarak, iptal edilemediğini” sordu.

Solyalı, kamu kurumlara yapılan atamalarda liyakatsizlikten dolayı birçok maddi zararın doğduğunu da savundu.

Söz konusu şirketin yatırım yapamayacağı alanlarda da yatırım yaptığına yönelik iddialar olduğunu kaydeden Solyalı, gerekli denetim ve yaptırım çağrısında bulundu.

Solyalı, yönetim kurullarına “huzur hakkı ödeneği”nin de yasal düzenlemelerle belirlenmesinin önemine dikkat çekerek, “Kıbrıs Sigorta Yönetim Kurulu üyelerine ödenen ciddi miktarlar olduğu” yönündeki ihbarları da paylaştı. Bu konulara cevap talep eden Solyalı, durum böyleyse “görevden alınmaya kadar adımların” hemen atılması gerektiğini kaydetti.

– Bakan Berova
Meclis’te daha sonra Maliye Bakanı Berova kürsüye çıkarak, Milletvekilleri Şahiner ve Solyalı’nın sigorta şirketlerine yönelik konuşmalarına yanıt verdi.

Bakan Berova, Şahiner’in “akılalmaz iddialarda bulunduğunu” savunarak, “emir eri” olduğu yönündeki ifadeleri kendisine iade ettiğini söyledi.

Sigorta şirketi kurmak için başvuru yapma yollarının belli olduğunu kaydeden Berova, gelen başvuruların hepsinin titizlikle incelendiğini ve yasal mevzuatın gereklerinin birebir yerine getirildiğini kaydetti; verilen tüm izinlerin yasal ve etik olduğunu vurguladı. Berova, “bir şirketin siyasal bir sebeple, kriterleri karşılamasına rağmen reddedilmesi gibi bir durumun yaşanmadığını” söyledi.

Resmi Gazete’de yayımlanmadığı için şirketlerin yasal olmadığı yönündeki ifadelerin doğru olmadığını, yürürlüğe giriş sürecinde böyle bir gereklilik olmadığını belirten Berova, ilgili şirketlerin yayımlanması için de hazırlıklarını yapıldığını bildirdi.

Berova, 2010 yılında yürürlüğe giren 60/2010 sayılı yasada sermayeyle olan kısımların günün koşullarına uygun olmadığının ortada olduğunu, yeni bir yasa tasarısı çalışmalarının hızlandırılması için göreve geldikleri günden beri çaba sarf ettikleri, “mükemmel olmasa da” sigorta şirketleri ve acentelerle ortak alanda buluşulabilecek bir tasarı hazırladıklarını belirti.

Berova, yasa tasarısının Meclis komitesinde görüşülmekte olduğunu anımsatarak, bunun zor bir konu olduğunu vurguladı; sektördeki çekişmelere dikkat çekti. Komitedeki görüşmelerin sıkıntılara çözüm bulacağına inanç belirten Berova, kısa zamanda Genel Kurul’a getirilmesini temenni etti.

Maliye Bakanı Özdemir Berova, bu süre içerisinde yeni izin verilmeyeceğini de duyurdu.

Her türlü düzenlemeye açık olduklarını da ifade eden Berova, “Ancak bazı şirketler istiyor diye vatandaşa ek yük getirilecek değişikliklere karşı çıkacağını” belirtti. Depreme ilişkin sigortanın da önemine dikkat çeken Berova, ancak bunun da ek vergi yükümlülüğü doğurmaması gerektiği görüşünü paylaştı; vatandaşın üzerine külfet bindirmeden bir çözüm bulunması gerektiğini ifade etti.

Berova, “Yasa tasarısı komitededir. Sayın Şahiner de komitenin üyesidir.” ifadelerini kullandı.

Reasürans şirketlerine de değinen Berova, bu şirketlerin ilgili yasa kapsamında nasıl kurulacağının açık bir şekilde yazıldığını; bu konuda farklı düzenleme önerilerini dinlemeye açık olduğunu dile getirdi.

– Çalıntı araçlar

Milletvekili Solyalı’nın sorularına da yanıt veren Bakan Berova, çalıntı araçlarla ilgili olarak, İngiltere’de NAVCIS kurumuyla iletişim halinde ülkeye getirilen araçların soruşturulduğu ve “çalıntı veya klon” tespitinin yapıldığını kaydetti.

Çalıntı olduğu tespit edilen araçların hukuk yoluyla geri alınabileceğini kaydeden Berova, bir şirketin böyle bir talepte bulunduğunu belirtti; çıkacak kararın kendilerine yol göstereceğini söyledi.

Berova, NAVCIS’ten verilen bilgiye gelebilecek bir şikayetin de yine mahkeme yoluyla çözülebileceğini ancak henüz böyle bir durum olmadığını kaydetti.

Halkın Partisi Genel Başkanı Kudret Özersay’ın paylaştığı geçmiş tarihli bir Başsavcılık yazısında, “araçların satılması yönündeki” görüşe işaret eden Berova, bu araçların satılmış olması halinde ileride olası bir hukuk sürecinde yaşanabilecek sorunlara dikkat çekti.

Berova, gümrükte belirli bir sürede aranmayan araçların satışa çıkarılmasının da yasada ifade edildiğini belirterek, yine böyle bir durumun doğurabileceği yasal sıkıntılar olduğunu belirtti.

Yapılmakta olanın diğer hükümetler döneminde de yapıldığı gibi “sahipsiz araçlara el konulması” olduğunu söyleyen Berova, bunun yasal ve etik olduğunun altını çizdi.

– Kıbrıs Sigorta

Kıbrıs Sigorta konusunda Milletvekili Solyalı’nın iddialarına da yanıt veren Berova, Kıbrıs Sigorta’nın işlevsel olarak fonksiyonun sürdürme konusunda bir sıkıntı yaşamadığını, bunun Para Kambiyo Dairesi tarafından kontrol edildiğini kaydetti.

İfade edilen diğer konularda birtakım şikayetlerin kendilerine geldiğini kaydeden Berova, Maliye Teftiş Kurulu tarafından bu şikayetler üzerine denetimlerin yapıldığını ve raporlandığını, ardından ilgili Bakanlıkların bilgilendirildiğini belirtti.

Bu konuda üzerlerine düşen görevi yaptıklarını ifade eden Berova, raporu milletvekilleriyle paylaşabileceğini ifade etti.

-Şahali

Yeniden kürsüye çıkan CTP Milletvekili Salahi Şahiner ise, Maliye Bakanı Özdemir Berova’nın açıklamasını eleştirerek “Sigortacılık sektörü topyekûn bataklığa sürükleniyor.” dedi.