Hapishanelerimizin dolup taşması, gailemiz mi?
Gündem kitlenmesi ya da konu zehirlenmesi…
İkisi arasında, farklılık olmakla birlikte, kesişimleri az değildir. Hatta çoktur. Gündem kitlenmesi, sürekli aynı konuyu yazarak, konu üzerinden zehirlenme yapmak… Çok tehlikelidir ve kolay fark edilmez.
Benzer konulara, medya, ya da toplumsal duyarlılık ve de tepki, kültürel gelişmişlik düzeyi yüksek toplumlarla, düşük olanlarda, şeklen benzer görünse de, özde aynı değildir..
Gelişimi arkadan gelen toplumlar, genelde talimat ve itaat toplumlarının karakteristik özelliklerini taşırlar.
Toplumsal duyarlılığın ayağa kalkması için bile örtülü talimata gereksinim vardır. Bu da genellikle medya aracılığıyla yapılır.
Aslında böyle işlevi yerine getirme görevi, medyanın itibarını, siyasetçilerle birlikte yıpratır, güven de aynı paralellikle aşağılara kayar.
Bu yazdıklarım, dünyanın her yerinde genel geçer kuraldır.
Bugün gündemden kaçıp, farklı bir konuyu ele alacağım.
***
Kuzey Kıbrıs’ta kaç yıldır, hem suç türü hem de suç sayısında durmak bilmeyen bir artış vardır.
Lefkoşa ve Girne’de daha kolay gözlem olanağım olduğu için, mahkeme bahçelerini, mahkeme koridorlarını gözleme şansım vardır.
Mahkemelerin, salon dışında koridorları ve bahçeleri, kum atsan yere düşmeyecek kadar suçlu, onların aileleri ve avukatlarla doludur.
Gözlem yeteneği gelişmiş bir yabancı, kimseye konuşma gereksinimi duymadan, mahkemelerimizde gözlem yapsa, suç ve beraberinde güvenlik sorununun, Kuzey Kıbrıs’ta ne kadar ciddi boyutta olduğunu, anlar.
***
Mahkemelerden gözlem odaklamamızı, cezaevine çevirelim.
Oradaki durum, daha vahimdir.
Dünyada, merkezi cezaevindeki mahkum ve tutuklarının yaklaşık yüzde sekseni, yabancı olan bir başka ülke var mı, bilemiyorum.
Ancak, genel kültürümle bu soruyu yanıtlayacak olsam, bu açıdan, KKTC’nin dünya sıralamasında ilk üçe girebileceğine inanıyorum.
***
Bizde yabancı mahkum sayısında, durmak bilmeyen bir artış var. Bu durum ayrı bir inceleme konusudur da. Suç ve paralelindeki, tutuklu ve mahkum sayısındaki artış, sorumluluğu olan kişi ve kuruluşların GAİLESİ olmalı.
***
Türkiye ile birlikte Amerika Birleşik Devletleri, Çin, İngiltere ve Brezilya cezaevlerinde mahkum sayısı artan popüler ülkeler arasındadır.
World Prison Brief – WBF- ( Dünya Hapishane Özeti) platformu, hapishanelerle ilgili verileri toplayıp raporlaştırmaktadır.
Hollanda, tutuklu ve hükümlü sayısı istikrarlı düşen ülkelerden en dikkat çekici olanı. Hollanda’da 100 bin kişide 96 olan tutuklu ve mahkum sayısı, 54’e düştü ve oralarda devam ediyor.
Rusya Federasyonu’nda da dikkat çekici azalma var. Son yıllardaki azalmanın nedeni olarak tutuklu ve mahkûmların, Ukrayna’da Rusya saflarında savaştırmak amacıyla serbest bırakılması da gösteriliyor.
***
WBF verilerine göre, dünya çapında, cezaevlerinde tutulanların sayısında azalmadan söz etmek, olası değil. Tam aksi patlama nitelikli artış var. Son 24 yılda mahkûm ve tutuklu sayısında Güney Amerika’da yüzde 224, Asya’da yüzde 141, aralarında Avustralya’nın da bulunduğu ada ülkelerini kapsayan Büyük Okyanus bölgesinde yüzde 84 artış belirlendi..
***
İngiltere, hapishanelerde yer kalmadığı için Estonya’dan hücre kiralamak için görüşmeler yaparken, Hollanda’da kapatılan hapishaneler içinde kültür merkezine dönüştürülenler var.
Bu konu oldukça ciddi. Dünya bu konuda çare amaçlı kafa patlatıyor. Bizim başımızdakiler ne düşünüyor acaba?
