Mars’ta bir zamanlar okyanus ve kumsallar vardı
Mars, günümüzde kuru yüzeyi ve yüksek radyasyon seviyeleriyle yaşam için elverişsiz görünse de, yeni araştırmalar gezegenin geçmişte kumsallara ev sahipliği yapmış olabileceğini ortaya koydu.
Daha önce yapılan keşiflerde Mars’ta vadiler ve tortul kayaçlar bulunmuş, gezegende bir zamanlar nehirlerin aktığı düşünülmüştü. Ancak bilim insanları, Mars’ta okyanusların var olup olmadığı konusunda uzun süredir tartışıyordu.
Şimdi, Çin’in Zhurong keşif aracından gelen veriler bu tartışmaya yeni bir boyut kazandırdı.
Yer altı görüntüleme verileri yeni kanıt sundu
Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde yayımlanan araştırmada, bilim insanları Zhurong keşif aracının yer altı görüntüleme verilerini inceledi. Penn State Üniversitesi’nden Dr. Benjamin Cardenas, “Zhurong, paleosahil şeritlerinin uydu verileriyle haritalandığı güney Utopia Planitia bölgesine gönderildi” dedi.
Araştırmacılar, Mars’ın kuzey alçak arazilerinden elde edilen verilerin Dünya’daki sahillerde kullanılan yer altı radar ölçümlerine benzer olduğunu belirtiyor. Her iki durumda da, yer altındaki malzemelerin alçak alanlara, yani okyanus yönüne eğimli olduğu görülüyor.
Sahiller zamanla değişmiş olabilir
Zhurong’dan elde edilen veriler, Mars sahil şeritlerinin zamanla konum değiştirdiğini ortaya koyuyor. Cardenas, “Veriler, sahilin kuzeye doğru en az 1,3 km ilerlediğini gösteriyor” dedi.
Bu bulgunun önemli çıkarımları olduğunu belirten Cardenas, “Bu basit bir yapı gibi görünebilir, ancak burada gelgitlerin, dalgaların ve yakın bir nehrin tortul madde taşıdığının kanıtlarını görüyoruz. Üstelik bu süreç uzun bir süre boyunca aktif olmalıydı” ifadelerini kullandı.
Mars’ta yaşam izleri aranabilir
Araştırmacılar, eğimli yapıların başka jeolojik süreçlerle oluşmuş olabileceğini kabul etse de, elde edilen verilerin bu senaryolarla uyuşmadığını belirtiyor. Cardenas, “Volkanik hareketler, nehirler ya da rüzgarla taşınan kumullar gibi olasılıkları eledik. Mars’ta bunlar yaygın olarak görülen oluşumlar olsa da, burada tespit edilen yapı bu süreçlerden hiçbirine uymuyor” dedi.
Bu keşif, Mars’ta geçmişte yaşam olasılığını araştıran bilim insanları için heyecan verici bir gelişme olarak değerlendiriliyor. Cardenas, “Bir sahil, sığ su, hava ve kara arasındaki etkileşim noktasıdır. Dünya’da yaşamın ilk olarak bu tür ortamlar içinde ortaya çıktığı düşünülüyor. Bu yüzden Mars’ta geçmişte yaşam belirtileri aramak için bu bölgeye yeni bir keşif görevi gönderilmesi harika olurdu” şeklinde konuştu.
Ancak, Mars’taki eski sahil şeritleri Dünya’daki tropikal plajlarla pek benzerlik taşımıyor. Palmiyeler veya martılar olmasa da, Cardenas bu sahilleri görmek için büyük bir merak duyduğunu belirtti: “Bu eski manzaraları yeniden inşa etmek, jeolojinin en heyecan verici yanlarından biri. Gerçekten de hayal kurmaya değer!” dedi.
